ABD ön istihbarat değerlendirmesine göre, Rus paralı savaşçı grubu Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin ile 9 kişinin bulunduğu özel jet, "kasıtlı patlama" sonucu düşürüldü.
İsimlerinin açıklanmasını istemeyen ABD'li ve Batılı yetkililer, beraberindeki paralı savaşçılarla 24 Haziran'da Rus yönetimine karşı silahlı isyan başlatan Prigojin'in bulunduğu özel jetin Rusya'nın Tver bölgesinde düşmesi sonucu ölümüne ilişkin ön istihbarat değerlendirmesiyle ilgili açıklamada bulundu.
Uçağın "kasıtlı patlama" sonucu düşürüldüğünü öne süren yetkililer, ön değerlendirmede Prigojin'in "büyük olasılıkla" hedef alındığını ve olayın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in "kendisini eleştirenleri susturmaya yönelik uzun geçmişiyle" uyuştuğunun görüldüğünü söyledi.
Yetkililer, patlamanın nedenine ilişkin detay vermezken istihbarat değerlendirmesinde Putin'in jette olduğu bildirilen kişilerin ailelerine başsağlığı dilediği ve Prigojin'in "ciddi hatalarına" işaret ettiği kaydedildi.
Pentagon, Prigojin'in "öldürüldüğünü" iddia etmişti
Pentagon Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder, basın açıklamasında, ABD'nin Prigojin'in öldürüldüğünü düşündüğünü belirterek, "Çeşitli faktörlere dayalı ilk değerlendirmemiz, onun muhtemelen öldürüldüğü yönünde." iddiasında bulunmuştu.
Düşen özel jete "karadan havaya füzenin ateşlendiği yönündeki iddiaları doğrulayacak hiçbir bilginin olmadığını" kaydeden Ryde, jetin içinde bir bombanın patlayıp patlamadığı konusunda yorum yapmaktan kaçınmıştı.
ABD Başkanı Joe Biden, 23 Ağustos'ta California'da gazetecilerin "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bu olayın arkasında olup olmadığını" sorması üzerine, "Rusya'da Putin'in dahil olmadığı çok az şey var ancak bunun cevabını bilecek kadar bilgim henüz yok." değerlendirmesinde bulunmuştu.
Biden, "Rusya'da uçak kazasında ne olduğunu bilmiyorum ama şaşırmadım." görüşünü paylaşmıştı.
"Prigojin, kaderi karmaşık ama yetenekli bir adamdı"
Rusya Devlet Başkanı Putin, dün yaptığı açıklamada, Wagner’in Ukrayna’daki "Neo-Nazi rejimine" karşı mücadelede önemli katkılar sağladığını belirterek, "Bunu biliyor ve hatırlıyoruz, unutmayacağız." ifadesini kullanmıştı.
Prigojin’i 1990’lı yılların başlarından bu yana tanıdığını dile getiren Putin, "Prigojin, kaderi karmaşık ama yetenekli bir adamdı ve hayatında ciddi hataları vardı. Son aylarda olduğu gibi kendisi için ihtiyaç duyduğu sonuçlara, ortak amaç için bunu yapmasını istediğimde ulaştı." şeklinde konuşmuştu.
Putin, Prigojin’in Rusya’nın yanı sıra dünyanın çeşitli bölgelerinde "başarılı sonuçlar" elde ettiğini belirterek, "Yetenekli bir iş adamıydı, sadece ülkemizde değil, yurt dışında, özellikle de Afrika'da çalıştı. Petrol, gaz, değerli metaller ve taşlarla uğraştı. Dün Afrika'dan döndü ve burada bazı yetkililerle görüştü." ifadelerini kullanmıştı.
Düşen uçağa ilişkin gerekli soruşturmaların yapılacağına işaret eden Putin, "Soruşturma Komitesi, Tver’deki uçak kazasına ilişkin ön soruşturma başlattı, sonuna kadar gidilecek. Bundan şüphem yok. Yakın gelecekte araştırmacıların ne söyleyeceğini göreceğiz. Biraz zaman alacak." açıklamasında bulunmuştu.
Olay
Rusya Acil Durumlar Bakanlığı, dün ülkenin Tver bölgesinde özel jetin düşmesi sonucu 10 kişinin öldüğünü bildirmişti.
Rusya Federal Hava Taşımacılığı Ajansı (Rosaviatsiya), düşen uçakta ölenlerin arasında Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin'in de bulunduğunu açıklamıştı.
Wagner'e yakınlığıyla bilinen bazı Telegram kanallarında uçağın Rus ordusuna ait savunma sistemlerince düşürüldüğü öne sürülmüştü.
Prigojin, beraberindeki paralı savaşçılarla 24 Haziran'da Rus yönetimine karşı silahlı isyan başlatmıştı. İsyan, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun araya girmesiyle sona ermişti.
