AYM'den sendika kararı

Anayasa Mahkemesi, 4688 sayılı Kanun’un 15. maddesindeki daire başkanları ile dekanlar, enstitü ve yüksekokul müdürleri ve yardımcılarının sendika kurucusu ve üyesi olamayacaklarına ilişkin hükmü iptal etti. Bir üniversitede daire başkanları, dekanlar, enstitü ve yüksekokul müdürleri ile yardımcılarının sendikaya üye olarak yetki tespiti işleminde üye sayılmasına karşı açılan davada, bu kişilerin sendika üyesi olamayacakları ve yetki tespiti işlemlerinde dikkate alınmayacakları yönünde sonuçlanmıştı.
Konuya ilişkin Eğitim-Bir-Sen’den yapılan yazılı açıklamada, “Bunun üzerine, söz konusu kararın örgütlenme özgürlüğüne ilişkin uluslararası hukuk ve anayasa hükümlerine aykırı olduğunu ifade ederek, Yargıtay’a temyiz başvurusunda bulunmuştuk. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 4688 sayılı Kanun’un 15. maddesinde bahse konu unvanlar yönünden getirilen yasağın sendika üyesi olma hakkının ihlalini teşkil ettiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne iptal başvurusu yapmıştı. Anayasa Mahkemesi, 02.11.2023 tarihli ve 32357 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan kararında, daire başkanları, dekanlar, enstitü ve yüksekokul müdürleri ile yardımcılarının tek başlarına politika belirleme işlevlerinin bulunmadığı, kamu gücünün kullanımına katılıyor olmanın bir kamu görevlisinin sendika kurmalarının yasaklanmasını kategorik olarak zorunlu kılmadığı, sendika hakkının kullanılamaz kılınmasının demokratik toplumda zorunlu ihtiyacı karşılamadığı gerekçesiyle 4688 sayılı Kanun’un 15. maddesinde daire başkanları, enstitü ve yüksekokul müdürleri ile yardımcılarının sendika üyeliklerini engelleyen hükmü iptal etti.
Bu kararla birlikte daire başkanları, dekanlar, enstitü ve yüksekokul müdürleri ile yardımcılarının sendika kurucusu ve üyesi olmaları mümkün hale gelmiş oldu. Örgütlenme özgürlüğü ve sendikal haklar alanında, gerekçesi itibarıyla da çığır açan bu kararın yasa koyucu tarafından örnek alınarak 4688 sayılı Kanun’da yer alan sendikal hak ve özgürlükleri konu ve kişi yönünden daraltan hükümlerin yeniden düzenlenmesi sağlanmalıdır. Bunun yanı sıra, söz konusu karar ve gerekçesi ile Anayasa Mahkemesi’nin konuya yaklaşımındaki özgürlükçü tavrın, kamu görevlilerinin sendika üyesi olmaları üzerindeki yasakları savunan sendikalar tarafından da örnek alınması, bir sendikadan beklenen tavrı sergilemeleri gereklidir. Eğitim-Bir-Sen olarak, hak, emek ve özgürlük mücadelemiz devam edecektir” denildi.