Değişen dünya düzeni ile birlikte insanlar beslenmesine dikkat etmekte;uzun ve sağlıklı bir yaşam için ve dengeli beslenmeye özen göstermektedir. Bilindiği üzere vücutta çok fazla yağ depolanması obeziteye neden olmaktadır. Sağlıklı bir yaşam için vücutta alınan enerji ve harcanan enerji dengede tutmak çok önemlidir.
Sağlıklı yaşamda seçtiğiniz besinlerin önemi çok büyük olduğu gibi vitamin ve minerallerin de vücudumuz için önemi büyüktür. Vitaminler, vücudumuzun düzgün çalışması için küçük miktarlarda ihtiyaç duyduğu organik bileşiklerdir. Her bir vitaminin vücutta farklı ve benzersiz işlevleri vardır. Vücudumuz tarafından ya yetersiz sentezlenirler ya da hiç sentezlenmezler dolayısıyla vitaminleri diyetle dışarıdan almak zorunludur. Diyette vitaminlerin eksikliği ya da yokluğu birçok hastalığa sebep olabildiği gibi Fazla miktarda alınması da birçok rahatsızlığa sebep olabilir.
Uzun yıllardan beri güneş ışığı vitamini olarak kabul edilen D vitamini beyaz,kristal yapıda, oksidasyona ve ısıya oldukça dayanıklı olan bir moleküldür.
D vitaminin bilinen en önemli özelliği kemik sağlığının korunmasıdır. Kalsiyumun emilimi için önemli bir rol oynar. İnce bağırsaklardan kalsiyum emiliminde, bir hormon olarak kemik mineralizasyonu ve metabolizmasında, nöromüsküler fonksiyonlarda ve kalsiyum-fosfor dengesinin düzenlenmesinde önemli görevlere sahiptir .
D vitaminin en güçlü kaynağı ultraviyole B (UVB) ışınlarıdır. Ultraviyole ışınların deriyle temasının engellenmesi yani güneş ışığına maruz kalınmaması D vitamininin sentezini olumsuz etkiler.
D vitamini yağda çözünen vitaminler grubunda hormon benzeri olan bir grup steroldür, bu özelliklerinden dolayı vücudumuzda yağ dokuda bir miktar depolanabilmektir.
Diyetle D vitamini, bitkilerde bulunan ergokalsiferol (vitamin D2) ve hayvan dokularında bulunan kolekalsiferol (vitamin D3) şeklinde alınabilmektedir. D vitamini en fazla balık, karaciğer ve yumurta sarısında bulunmaktadır. Bu yüzden bu besinlerin diyetimizde yer alması hem çocuklar hem yetişkinler için çok büyük önem arz etmektedir.
Vitamin D ileumdan emildiği için birçok gastrointestinal bozukluk, D vitamini eksikliğine neden olabilmektedir. Crohn ve Çölyak hastalığı gibi malabsorbsiyon sendromları, vitamin D eksikliği ile koreledir. Obezite de vitamin D eksikliğine neden olabilir, çünkü yağda çözünen vitamin dolaşıma katılmak yerine yağ dokuda depo edilir.
Vitamin D eksikliği yaşamın ilk iki yılında kendisini rikets hastalığı ile gösterir. Erişkin dönemde ise vitamin D vitaminin eksikliği osteoporoza neden olabilir veya varolan osteoporoz tablosunu kötüleştirebilir. Ayrıca osteomalazinin de oluşabildiği de görülebilmektedir.
Dünya sağlık örgütünün tanımlamasına göre sağlık : ‘sasağlık sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı değil , bedence ,ruhça ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir.’ Beslenmenizi düzenlediğiniz zaman hem beden olarak kendinizi çok iyi hissedeceksiniz hem de temiz bir beslenmenin mental sağlığınıza çok iyi geleceğini görebileceksiniz. Vitamin ve mineral yönünden zengin ,besin çeşitliliği oldukça geniş bir beslenme modelini tercih etmeniz ve hayatınıza uygulamanız size büyük faydalar sağlayacaktır.
Düzenli kan tahlilleri yaptırarak vitamin eksikliklerinizi tespit edebilmek adına doktorunuza başvurmanız ve sağlıklı beslenmeyi hayatınıza uygulayabilmek için bir beslenme uzmanından yardım almayı unutmayın .
Akkoyun, H., Bayramoğlu, M., Ekin, S., & Çelebi, F. (2014). D vitamini ve metabolizma için önemi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 9(3).
Bakılmalıdır, K. D. V. D., Yetersizliğinin, D. V., & Nedenleri, O. (2014). Çağın pandemisi: D vitamini eksikliği ve yetersizliği. Turk J Osteoporos, 20(2), 71-74.
Öçelik, D. Ç. (2012). D vitamini. Türk Tıp Dergisi, 6(2), 61-67.
