ABD’de 5 Kasım’da gerçekleştirilen başkanlık seçimlerinde, Cumhuriyetçi aday Donald Trump, 'salıncak eyaletler' olarak bilinen North Carolina, Georgia, Pensilvanya, Wisconsin, Michigan, Arizona ve Nevada’da rakibi Kamala Harris’e karşı üstünlük sağlayarak, bu eyaletlerin tamamını kazanan nadir siyasetçiler arasına girdi.
Associated Press’in (AP) yayımladığı resmi olmayan sonuçlara göre, bu yedi kritik eyalette seçim sonuçları netleşti. Siyasi eğilimleri dönemsel olarak değişebilen bu eyaletler, ABD seçimlerinde belirleyici rol oynamaya devam ediyor. Trump, bu eyaletlerden elde ettiği toplam 93 delegeyle seçimi kazandı.
ABD tarihine geçti: Harris'e 5 milyon oy fark attı
ABD başkanlık seçim tarihinde benzer bir başarıya ulaşan ender isimlerden biri, 1936’da Vermont ve Maine dışındaki tüm eyaletleri kazanarak 32. Başkan olan Demokrat Franklin D. Roosevelt’ti. Roosevelt, tüm salıncak eyaletleri kazanan ilk başkan unvanını almıştı. Benzer başarıyı elde eden diğer isimler arasında 37. Başkan Richard Nixon, 40. Başkan Ronald Reagan ve 44. Başkan Barack Obama da bulunuyor.
Trump, rakibi Harris’e yaklaşık 5 milyon oy fark atarak 72 milyon 600 bin oy aldı; Harris ise yaklaşık 67 milyon 950 bin oyda kaldı. 2020 seçimlerinde Trump, rakibi Joe Biden’dan yaklaşık 7 milyon az oy almıştı. 2016 seçimlerinde ise Trump, rakibi Hillary Clinton’dan 3 milyon daha az oy almasına rağmen kritik eyaletlerdeki performansıyla 304 delegeye ulaşarak seçimi kazanmıştı.
Son 20 yılda bir ilk
Son 20 yılda oy oranları bakımından rakibine üstünlük sağlayan tek Cumhuriyetçi aday olan Trump, 2004’ten bu yana bu başarıyı elde eden ilk isim oldu. 2016 seçimlerinde Trump, Hillary Clinton’dan yaklaşık 3 milyon daha az oy almasına rağmen Seçiciler Kurulu sistemi sayesinde 304 delege kazanarak başkan seçilmişti.
Sistem nasıl işliyor?
ABD başkanlık seçimlerinde seçmenler, destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. 'Seçiciler Kurulu' adı verilen bu sistemde, her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege bulunuyor. Bu sayının yarısından bir fazlasına, yani 270 delegeye ulaşan aday, başkan olmaya hak kazanıyor.
Küçük oy farklarıyla partiler arasında el değiştirebilen 'salıncak eyaletler' ABD başkanlık seçimlerinin aritmetiğini belirlemede kritik öneme sahip. Bu nedenle, ABD’de başkanın kim olacağına, 337 milyonu aşkın nüfusun yalnızca yüzde 18’ine ev sahipliği yapan bu kritik eyaletler karar veriyor.
2024 seçimlerinin salıncak eyaletleri olarak kabul edilen Pensilvanya’nın 19, Georgia’nın 16, Arizona’nın 11, Nevada’nın 6, Michigan’ın 15, North Carolina’nın 16 ve Wisconsin’in 10 delegesi bulunuyor.
Resmi olmayan sonuçlara göre Trump, 50 eyaletten 31’ini kazanarak 312 delegeye ulaştı; Demokrat rakibi Kamala Harris ise 226 delegeyle yarışı tamamladı.
