Rusya’nın Krasnodar Bölgesi’ndeki Sirius Federal Bölgesi’nde düzenlenen 2024 Dünya Gençlik Festivali'ne katılan Moldova’ya bağlı Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı Yevgeniya Gutsul, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi.
Moldova merkezi yönetimi ile aralarında yaşanan siyasi krizde Rusya’dan destek isteyen Gutsul, "Dünya Gençlik Festivali'nde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin benimle Gagavuzya’mızın merkezinde yer aldığı karmaşık bölgesel ve jeopolitik meseleleri görüştü. Putin'i duruşumuz ve ulusal çıkarlara bağlılığımız nedeniyle bizden intikam alan Moldova'daki yetkililerin kanunsuz eylemleri hakkında bilgilendirdim. Kişinev adım adım yetkilerimizi elimizden alıyor, bütçeyi kısıtlıyor ve yasal haklarımızı ihlal ediyor. Gagavuzya'da ve tüm ülkede istikrarsızlığı kışkırtıyor” dedi.
Putin’in, Moldova merkezi yönetimine karşı kendilerini destekleme sözü verdiğini de aktaran Gutsul, “Gagavuzya ve Gagavuz halkının uluslararası arenada meşru haklarını, yetkilerini ve konumunu destekleme sözü verdi” ifadelerini kullandı.
"Türkiye'nin Gagavuzya'nın özel statüsünün ihlal edilmesine izin vermeyeceğini umuyorum"
Daha önce Dünya Gençlik Festivali'nin oturum arasında röportaj veren Gutsul, Türkiye'nin Moldova makamlarına baskı yapmasını ve bölgenin özel yasal statüsünün ihlal edilmesine izin vermeyeceğini umduğunu dile getirmiş, “Geçtiğimiz yıl eylül ayında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'la yaptığım görüşmede, iktidar partisi ve Moldova Cumhurbaşkanı'nın (Maia Sandu) Gagavuz halkına yönelik ayrımcı politikasından bahsetmiştim. Ankara'nın Moldova makamlarını etkileyeceğini ve özel hukuki statümüzün ihlal edilmesine izin vermeyeceğini umuyoruz” demişti.
Gagavuzya-Kişinev arasındaki anlaşmazlık
Geçtiğimiz sene mayıs ayında Gagavuzya Özerk Bölgesi’nde yapılan başkanlık seçimini Rusya yanlısı Şor partisinin adayı Gutul kazanmıştı. Moldova hükümeti, haziran ayında Şor partisini Rusya ile iş birliği yapmakla suçlayarak “yasa dışı” ilan etmişti. Gagavuzya'nın başkanının seçilmesinin ardından Moldova hükümeti, bölgeye baskı yapmaya başladı. Ekim 2023'te Moldova parlamentosunda iktidar partisinin sunduğu ve özerk bölgedeki işletmelere katma değer vergisinin (KDV) ülke bütçesinden değil, özerk bölgenin bütçesinden karşılanmasını içeren tasarı kabul edildi. Ayrıca Moldova Cumhurbaşkanı Sandu, yasalara rağmen Gutul'un hükümet üyeliğini onaylayan kararnameyi henüz imzalamadı.
Moldova'nın güneyinde özerk bölge olan Gagavuzya, Rusya ile yakınlaşmaktan yanayken, Moldova yönetimi Avrupa ile entegrasyon politikasını benimsiyor. Şubat 2014'te Moldova'nın dış politikasının belirlenmesi konusunda Gagavuzya'da referandum yapılmış, seçmenlerin yüzde 98'inden fazlası Moldova'nın Rusya tarafından kurulan Gümrük Birliği ile entegrasyonundan yana tutum sergilemişti.