Son dönemde vatandaşların konuştuğu başlıklar arasında halka arz yer alıyor. İstanbul’da gazetecilerle bir araya gelen Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül de hem son gelişmeleri değerlendirdi hem de halka arzlar ve yatırımcı davranışları ile ilgili konuştu. SPK Başkanı, yatırımcılara bazı uyarılarda bulundu.
Milliyet'in haberine göre Gönül, "Sosyal medyada gruplar kurarak yatırımcıları yönlendiren şahısların menfaat temin ettiklerini tespit ettik. Sosyal medyada benzeri paylaşım yapanlara güvenmeyin. Kısa vadede işlem yapıyorsanız kredi çekip borsaya girmeyin. Duyum ve tüyo ile işlem yapmayın" uyarısında bulundu.
Güncel halka arz verileri
Gönül güncel halka arz verileri hakkında şu bilgileri verdi:
“Bu yıl eylül sonu itibarıyla 34 şirketin ilk halka arz izahnamesi onaylandı. 33 şirket borsada işlem görmeye başladı. 1 şirketin süreci devam etmekte. Bu şirketlerin piyasadan temin ettiği tutar 47 milyar lirayı aştı.
Halka arz edilen şirket tarafındaki gelişim yatırımcı sayısında da rekorları beraberinde getirdi. Pay piyasasındaki yatırımcı sayısı da 2021 ve 2022 yıl sonlarında sırasıyla 2.4 milyon ve 3.8 milyon oldu. 2023 Eylül sonu itibarıyla pay piyasasındaki yatırımcı sayısı 7.8 milyona yükseldi.”
Gönül, potansiyeli olan 80 civarında şirketin halka arz için beklediğini, bunların içinde 6-7 milyar liralık halka arz büyüklüğüne ulaşabilecek şirketler olduğunu söyledi. Sermaye piyasalarında yeni enstrümanlara yönelik soruyu ise Gönül şöyle cevapladı:
“Gayrimenkul sertifikası projemiz var. Geçmiş yıllarda istenilen düzeyde teveccüh görmemişti. Şimdi hem belediyeler hem kamu kurumlarımız hem de özel sektörle birlikte daha güçlü bu projeye destek vereceğiz. Kentsel dönüşüm ve afet yönetimine ciddi finansman sağlayacak, yatırımcıların da tasarruflarını değerlendirebileceği bir enstrüman. Gayrimenkul Proje Fonu çalışmamız da var. Gayrimenkul Yatırım Fonu’ndan farklı olarak bu fonlara gayrimenkul geliştirme imkanı sağlayacağız.”
Halka arzda ‘tavan’ beklentisi için uyarı
İbrahim Ömer Gönül, “İlk halka arzlarda hisselerin üst üste tavan gitmesi yatırımcıları cezbediyor. Ancak sosyal medya mecralarında hisse yönlendirmesi yapıldığı görülüyor. Tasarruf sahiplerine ne gibi uyarılarınız ve tavsiyeleriniz olacak?” sorusunu şöyle yanıtladı:
“Yapılan gözetim ve denetim faaliyetlerimiz neticesinde, sosyal medya mecraları, oluşturulan üyelik bazlı gruplar ve sohbet odaları üzerinden hisse pazarlandığını biz de tespit ediyoruz. 2023 yılında piyasa bozucu eylemlere yönelik incelemelerimiz neticesinde 66 gerçek ve 10 tüzel kişiye, toplamda 171 milyon lira idari para cezası verdik. Ayrıca piyasa dolandırıcılığı suçu kapsamında da 9 gerçek kişi hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur. 147 gerçek kişi hakkında ise geçici işlem yasağı tedbiri uygulanmıştır. Piyasayı bozmaya yönelik eylemlerin önüne geçilmesi ve cezai işlemlerin uygulanması için çalışmalarımız kararlılıkla sürmektedir.
Sosyal medya mecralarında gruplar kurarak yatırımcıları yönlendiren şahısların, grup içerisinde hisselere oluşturdukları talep sayesinde sahip oldukları hisseleri satarak menfaat temin ettiklerini de tespit ettik. Gruplar içerisinde yatırımcıları yönlendirenlerin “al” yönünde verdiği tavsiye ile eş anlı olarak kendilerinin veya ilişkili olduğu kişilerin, sahip olduğu hisseleri yüksek fiyattan satarak menfaat elde ettiği, böylelikle yatırımcıları zarara uğrattığını da gördük. O nedenle sosyal medyada bu ve benzeri paylaşım yapanlara güvenmeyin, itibar etmeyin, onları dikkate almayın. Eğer borsayı bilmiyorsanız, profesyonel kurumlara danışın, onlar sizi yönlendirsin. Kısa vadede işlem yapıyorsanız da kredi çekip borsaya kesinlikle girmeyin.
‘Kimse garanti veremez’
Kurulumuz piyasa fiyatlamalarına karışmaz. “İlk halka arzda tavan tavan gider” umuduyla borsaya gelen yatırımcı var. Ne biz ne de başka birisi böyle bir garanti veremez. Fiyatlar arz/talep dengesiyle oluşur. İlk halka arzlara yoğun talep gelmesi nedeniyle fiyatlar çok yüksek düzeyde oluşabilir. Ancak bu yoğun talep bir noktada kesildiğinde fiyatlarda dengelenme olacağının da unutulmaması gerekir.
Son aşama uygulanabilecek tedbir
Yatırımcılara şunları sormak isterim: “Bir şirket halka arz ediliyor. Yatırımcı gerçekten şirketi bildiği için mi alıyor? İzahnameye bakıyor mu? Tavan olacak diye mi alıyor?” Belki de büyük bir kısmı tavan olacak diye alıyor. Yatırımcılarımızı tekrar uyarmak isterim. Orta ve uzun vadeli yatırım yapın, şirketlerin finansal tablolarını inceleyin, gerekiyorsa profesyonel destek alın. Söylenti, duyum ve tüyo ile işlem yapmayın. Özellikle ilk halka arzlarda SPK tarafından onaylanan izahnameleri, finansal tablo ve raporları detaylı inceleyin.
İncelemelerimizde sosyal medyada eğitim adı altında hisse yönlendirmesi yapıldığına şahit oluyoruz. Doğrudan hisse pazarlayan hesapların farkındayız. İlgili şahıs menfaat temin ettiyse hakkında idari para cezası uyguluyoruz, suç duyurusunda bulunuyoruz. Son aşama uygulanabilecek tedbir ise sosyal medya hesabının kapatılmasıdır.”