Bosna Hersek'in doğusundaki Srebrenitsa'da, Temmuz 1995'te yaşanan ve 8 binden fazla Boşnak sivilin acımasızca katledildiği soykırımın 28'inci yılı dolayısıyla anma programı düzenlendi.
Bosna Hersek'teki savaşta Birleşmiş Milletler (BM) askerlerinin üs olarak kullandığı eski akümülatör fabrikasında düzenlenen anma programına Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Boşnak üyesi Denis Becirovic, Konseyin Hırvat üyesi Zeljko Komsic, Karadağ Başbakanı Dritan Abazovic, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, AK Parti Genel Başkanvekili Efkan Ala, Türkiye-Bosna Hersek Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı ve Bursa Milletvekili Refik Özen, Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçisi Sadık Babür Girgin, Srebrenitsa Anma Törenleri Organizasyon Kurulu Başkanı Hamdija Fejzic ile çok sayıda davetli katıldı.
Becirovic, burada yaptığı konuşmada, Srebrenitsa'da yaşanan gerçeklerin sonsuza kadar anlatılması gerektiğini belirterek, "Srebrenitsa anneleri, 28 yıldır adalet için mücadele ediyor. Bu cesur kadınlar her türlü saygı ve hoşgörüyü hak ediyor." dedi.
Uluslararası ve ulusal mahkemelerin Srebrenitsa'da yaşananları "soykırım" olarak nitelendirdiğinin altını çizen Becirovic, "Birleşmiş Milletler (BM) savaş zamanı yaptıkları hataları kabul etti. Son dönemde ise savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması'na aykırı davranılıyor." diye konuştu.
Karadağ Cumhurbaşkanı Jakov Milatovic, video konferans yoluyla katıldığı programda, Srebrenitsa'daki soykırımın Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olduğunu vurgulayarak, soykırım inkarının yapılıyor olmasından üzüntü duyduğunu söyledi.
Bulgaristan Dışişleri Bakanı Mariya Gabriel de mesaj göndererek, Balkanlar'da savaşın yaşanmaması gerektiğini belirterek, "Srebrenitsa'daki soykırım olmamalıydı. Unutulan soykırım tekrarlanır, dolayısıyla Srebrenitsa'da olanları asla unutmamalıyız." ifadelerini kullandı.
Soykırım inkarının güven inşasında bir engel olduğunu belirten Gabriel, Srebrenitsa'da yaşananların insanlığa bir uyarı niteliği taşıdığını aktardı.
Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt ise soykırımın asla unutulmaması gerektiğini söyleyerek, uluslararası kurumların o dönem gereken katkıyı veremediğini belirtti.
Srebrenitsa Anma Törenleri Organizasyon Kurulu Başkanı Fejzic, Bosna Hersek'teki savaş zamanında yaşanan zulüm, katliam ve soykırımın ardından halkın yine barıştan yana olduğunu kaydetti.
30 soykırım kurbanı toprağa verilecek
Bu yılki törenlerde soykırımda öldürülen ve kimlikleri tespit edilen 30 soykırım kurbanı daha, cenaze namazı kılınarak toprağa verilecek.
Soykırımın 28. yılında toprağa verilecek 30 soykırım kurbanından en genci, öldürüldüğünde 15 yaşında olan Elvir Salcinovic; en yaşlı kurban ise 65 yaşındayken öldürülen Nezir Muminovic.
Bu yıl toprağa verilecek soykırım kurbanlarının isimleri şöyle: "Esad Dzanic, Bekir Music, Sakib Garaljevic, Himzo Mujic, Hasib Ibrahimovic, Redjo Jahic, Rifet Tabakovic, Idriz Mehinovc, Mujo Esmic, Saban Ibric, Senid Hodzic, Semir Djozic, Sabid Ibrahimovic, Mehmed Gerovic, Nisad Selimovic, Halil Avdic, Hasan Smajlovic, Esed Klempic, Sabahudin Selimovic, Husein Zukic, Elvir Salcinovic, Dzemail Alic, Mustafa Mekanic, Ahmedin Halilovic, Zuhdija Lemes, Hasib Mujanovic, Vejsil Mujanovic, Ekber Ridjic, Mevlid Aljic ve Nezir Muminovic."
Srebrenitsa'da ne oldu?
Srebrenitsa'nın, 11 Temmuz 1995'te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince işgal edilmesinin ardından BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi.
Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katletti. Katledilen Boşnaklar, toplu mezarlara gömüldü.
Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz'da Potoçari Anıt Mezarlığı'nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.
Potoçari Anıt Mezarlığı'nda 6 bin 721 soykırım kurbanının mezarı bulunurken bu sayı bugün 6 bin 751'e yükselecek.
