CHP Genel Başkan Yardımcısı Yalçın Karatepe, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile yaptığı görüşmeye ilişkin, "Asgari ücretin artırılacağı konusunda bir izlenim edinmedim. 'Artırmayacağız' da demedi ama benim edindiğim izlenim asgari ücretin artırılması konusunda bir iradelerinin oluşmadığı yönünde." dedi.
Karatepe, Bakan Şimşek'le makamında yaptığı görüşmenin ardından CHP Genel Merkezi'nde basın toplantısı düzenledi.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın gerçekleştirdiği son görüşmenin ardından partilerinin ekonomideki önerilerini iletmek üzere Şimşek ile görüştüklerini belirten Karatepe, misafirperverliği için Bakan Şimşek'e teşekkür etti.
Görüşmede 4 ana talebi Şimşek'e ilettiklerini bildiren Karatepe, şöyle konuştu: "Asgari ücrete ara zam, emekli aylıklarına ciddi şekilde artış yapılması, tarımsal desteklerin artırılarak Tarım Kanunu'nun öngördüğü şekilde yüzde 1 oranında çiftçilere ödenmesi, çay ve buğday gibi alım fiyatlarının güncellenmesi ve dördüncü olarak vergide adaletsizliğin giderilmesi. Biz bu önerilerimizi sunduk ve takipçisi olacağız. Görüşmeye 4 taleple gittik ancak 4 saatin sonunda acı reçeteyi yine vatandaşa çıkartan anlayışlarında bir değişim iradesi olmadığını maalesef gördük."
Asgari ücret ve emekli aylıkları
Bakan Şimşek ile paylaştığı konulara ilişkin detayları veren Yalçın Karatepe, şunları kaydetti: "Enflasyonun bu kadar yüksek seyrettiği bir dönemde asgari ücrete yılın ikinci yarısında zam yapılmamasını şiddetle reddediyoruz. Bu artışın yapılmasının bir zorunluluk olduğunu Sayın Bakan'a ifade ettim. Emekli aylıklarında artış yapılmasının da zorunlu olduğunu ifade ettim. Yasadan gelen enflasyon kadar artışı yapmak zorunda olsalar da, bunun üzerinde bir artışın yapılmasını, örneğin ilk çeyrekte ortaya çıkan büyüme rakamı kadar bir ilave artışın yapılması gerektiğini söyledim. Memur emeklileri için durumun çok daha olumsuz olduğunu ifade ettim. Yılın ilk yarısında sözleşmeden gelen kısım, ilk 6 ayda ortaya çıkacak enflasyon verisinden düşüldükten sonra ikinci 6 aylık döneme denk gelen sözleşme farkı eklenecek. Böyle bir uygulamanın yapılması durumunda, aslında memurların ve memur emeklilerinin alacağı artış oranı yüzde 20 gibi bir seviyede kalacaktır, bunun yetersiz olduğunu ifade etmek isterim."
Tarım konusu
Karapete, CHP olarak tarımın önemli olduğunu düşündüklerini vurgulayarak, bu konuda Şimşek ile yaptıkları görüşmeye ilişkin şunları söyledi: "Tarımın bir ulusal güvenlik meselesi olduğunu, bir ülkenin birincil amacının vatandaşlarının uygun maliyetle gıdaya erişebilmelerini sağlamak olduğunu paylaştım. Tarımsal desteklerin bir maliyet unsuru olarak görülmemesini, ulusal stratejinin bir aracı olarak görülmesi gerektiğini de ifade ettim. Şimdiye kadar iktidar tarafından sağlanan tarımsal desteklerin oranı, Tarım Kanunu'nda belirtilen yüzde 1'lik seviyeye ulaşmamıştır. Görüşmeye gitmeden hesaplamasını yaptık. Yaklaşık 90 milyar dolarlık desteğin çiftçilere sağlanmadığını görüyoruz 2006'dan bugüne kadar. Bu desteklerin verilmediği dönemde, Türkiye'nin tarımsal ithalata harcadığı paranın ne kadar olduğuna ilişkin verileri Sayın Bakan'ın dikkatine sunduk."
Vergide adalet
Karatepe, görüşmede, Türkiye'deki vergi sisteminin adaletli olmadığını, ödenen vergilerin ekonomik güçle ilişkisi bulunmadığını, düşük gelirlilerin üzerindeki vergi yükünün çok ağır olduğunu ifade ettiğini ve düzenleme yapılması gerektiği konusunda bazı önerilerde bulunduğunu anlattı.
Vergi dilimlerinin belirlenmesinde asgari ücret düşüldükten sonraki kısmın dikkate alınması gerektiğini ifade ettiğini söyleyen Karatepe, düşük gelir grubunda yer alanların yüksek vergi ödemek durumunda kaldığını somut örneklerle paylaştığını bildirdi.
Hesaplar ve kredi kartlar üzerinden kullanılan kredilere ödenen faizin yüzde 30'u kadarı verginin vatandaşların omuzlarına yüklendiğini aktaran Karatepe, ihtiyaç sebebiyle bu kredileri kullanmak zorunda kalan vatandaşların omuzlarına bu kadar ağır vergi yükü yüklenmesinin kabul edilebilir olmadığını, bunun sıfırlanması gerektiğini Şimşek'e ilettiğini belirtti.
Karatepe, 2006'da yurt dışında "vergi cenneti" olarak adlandırılan ülkelere giden para üzerinden yüzde 30 vergi alınmasına yönelik yasal düzenleme yapıldığını hatırlatarak, şunları kaydetti: "Bu düzenlemenin hayat bulabilmesi için vergi cenneti olarak adlandırılan ülkelerin listelerin yayınlanması gerekiyor. Kanunun üzerinden 18 yıl geçmiş olmasına rağmen hala bu ülkelerin listesinin yayınlanmamış olmasının, Türkiye'de bu ülkelere kaynak aktaranların vergilendirilmemesi sonucunu doğurduğunu, bunun vergi adaletiyle örtüşmediğini Sayın Bakan'a ifade ettim. 'Vergi harcaması' adı altında vazgeçilen vergiler var özellikle kurumların tabi olduğu birtakım vergiler var. Bunların tahsil edilmesi gerektiğini ifade ettim. Kamu-özel işbirliklerini Sayın Bakan ile paylaştım. Bu konuda ortaya çıkan kamusal maliyetlerin kabul edilemez olduğunu ifade ettim. Sayın Bakan'a, vergide adaletin sağlanması için vergilerin yüksek gelir gruplarında yer alanlardan yüksek oranda ama herkesin vergilendirilmesi gerektiğini ifade ettik. Bu konunun takipçisi olacağımızı beyan ettik."
Karatepe, görüşmede, vergi konusunda kimlerle ne kadar uzlaşıya gidildiğinin, ne kadar verginin silindiğinin kamuoyuyla paylaşılmasının yararlı olacağını söylediğini, Türkiye İstatistik Kurumu verilerine ilişkin kamuoyunda şüphe olduğunu, verilerin şeffaf şekilde kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini dile getirdiğini anlattı.
Sorular
Yeni vergi düzenlemesine ilişkin kamuoyunda konuşulan yurt dışı çıkış harçlarının artırılması, bahşişlerden vergi alınması gibi konuların görüşmede gündeme gelip gelmediği sorusuna Karatepe, şu yanıtı verdi: "Yurt dışı çıkış harcı konusunu gündeme getirdim. Bunun doğru olmadığını, vatandaşın seyahat özgürlüğünü kısıtlayan bir uygulama olduğunu, bu kadar yüksek oranda bir harcın karşılığının olmadığını ifade ettim ama bu konuda Sayın Bakan'dan somut bir değerlendirme duymadım. Anladığım kadarıyla Meclis'e sunulacak tasarı üzerindeki çalışmalarını henüz tamamlamamışlar. Özellikle bahşiş konusunu gündeme getirdim, bunun doğru olmadığını söyledim."
Karatepe, gübre ve yemlere yapılacağı iddia edilen vergi artışına ilişkin soruyu "Gübre ve yem konusunu gündeme getirdim. Buralara uygulanan KDV istisnasının ortadan kaldırılacağı konuşuluyor. Taslak metine ilişkin 'Bu bizim metnimizdir' gibi bir açıklaması yok. Meclis'e geldiği zaman hangi konularda düzenleme olacağını ifade etti." diye yanıtladı.
Asgari ücret ve emekli aylıklarına zam konusundaki düşünceleri konusunda Şimşek'in görüşü sorulan Karatepe, "Asgari ücretin artırılacağı konusunda bir izlenim edinmedim. 'Artırmayacağız' da demedi ama benim edindiğim izlenim asgari ücretin artırılması konusunda bir iradelerinin oluşmadığı yönünde. Bunun bir zorunluluk olduğunu, mutlaka artırılması gerektiğini ifade ettim." dedi.
Karatepe, soru üzerine iktidarla bir ekonomi programı üzerinde çalışmadıklarını belirterek, "İfade ettiğim 4 ana başlığı daha detaylı olarak Sayın Bakan'a ifade ettim. Mülkiye'den de ortak bir kısım var. Başlangıçta ekonominin dışında sohbetimiz de oldu. Sayın Bakan bazılarına yanıt verdi, kendi ekonomi programları hakkında kısa bilgiler sundu. Ben de halkın beklentisinin ne olduğunu ve karşılanmasının zorunluluk olduğunu belirttim." diye konuştu.
İleriki dönemde iktidarı yaptıklarından sorumlu tutacaklarını dile getiren Karatepe, "Bugün değişik gerekçelerle vergi ödemeyen geniş kesimler olduğunu ve bunların vergilendirilmesi gerektiğini söyledim. Sayın Bakan da vergide adaleti önemsediğini ifade etti. Meclis'e gelecek tasarıya bakmamız lazım. Burada ortaya çıkacak metin aslında kimi önceliklendireceklerini gösterecek. Benim bugün bir algı edinmemin çok önemi yok." değerlendirmesinde bulundu.
Görüşmeyle ilgili izlenimi sorulan Karatepe, "Sayın Şimşek iktisat eğitimi almış bu kadar düşük asgari ücretle geçinmenin mümkün olmadığını bileceğini tahmin ettiğim birisi. 'Evet bizim bu yönde hazırlıklarımız var' demesini bekliyordum ama öyle bir açıklama duymadığım için o cümleyi kurdum. Bundan sonraki süreçte alacakları kararları göreceğiz. Somut adımlar atarlarsa görüşebiliriz." dedi.
Karatepe, bir başka soru üzerine vergi kanunu gibi önemli kanunlarda değişikliklerin torba kanun şeklinde düzenlenmesinin doğru olmadığını Mehmet Şimşek'e ilettiğini sözlerine ekledi.