Türkiye'de gazete ve dergi okuma oranları her yıl giderek azalıyor. Son yıllarda üretilen dergi ve gazetelerin oranında ise yüzde 40’dan fazla düşüş görülüyor. Dijitalleşmenin hız kazanması, sosyal medya ve online haber platformlarının yaygınlaşması gibi faktörler, geleneksel basılı yayınların okur kitlesinde ciddi bir azalmaya yol açtı.
Özel Haber
Begüm Sıla EREN-
Dünyada da üretim kapasitesi azalan gazete ve dergiler internet üzerinden tüketiciye sunulmaya başladı. Bu olay ile birlikte somut olarak dokunduğumuz gazeteler ve dergiler daha az alınmaya başladı. Bu oran özellikle pandemi sonrası düşüşe geçti.
Dijital medyanın yükselişi
İnternetin yaygınlaşması, haber ve bilgiye ulaşımın kolaylaşmasıyla birlikte dijital medyanın önemini artırdı. Online haber siteleri, sosyal medya platformları ve mobil uygulamalar, kullanıcıların güncel haberlere anında erişimini sağlıyor. Bu da, geleneksel basılı gazetelerin ve dergilerin okunma oranlarını olumsuz etkiliyor.
Genç neslin tercihleri
Genç nesil, dijital platformları basılı medyaya tercih ediyor. Araştırmalar, 18-35 yaş aralığındaki bireylerin büyük bir kısmının haberleri internet üzerinden takip ettiğini gösteriyor. Bu durum, basılı gazetelerin ve dergilerin hedef kitlesini daraltıyor.
Ekonomik etkiler
Ekonomik faktörler de gazete ve dergi okuma oranlarının düşüşünde önemli bir rol oynuyor. Kağıt maliyetlerinin artması ve ekonomik sıkıntılar, yayınların fiyatlarının yükselmesine ve bazı yayınların kapanmasına neden oluyor. Bu da, okuyucuların basılı medyadan uzaklaşmasına yol açıyor.
Medya kuruluşlarının adaptasyon süreci
Bu değişen dinamiklere uyum sağlamak için medya kuruluşları dijital platformlara yatırım yapmaya başladılar. Birçok gazete ve dergi, online içerik üretimine ve dijital abonelik modellerine yöneliyor. Bu süreçte, kaliteli ve özgün içerik üretimi önem kazanıyor.
Türkiye’de gazete ve dergi okuma oranlarındaki düşüş, dijitalleşme, ekonomik faktörler ve genç neslin değişen alışkanlıkları gibi çeşitli nedenlere dayanıyor. Basılı medyanın bu sürece uyum sağlayabilmesi için dijital dönüşüm ve yenilikçi stratejiler geliştirmesi gerekiyor. Geleneksel medya, bu dönüşüm sürecinde okuyucularına kaliteli ve güvenilir içerik sunarak varlığını sürdürebilir.
Ülkeler arası son durum:
Günde 93,5 milyon gazetenin yayımlandığı Çin'i, 78,8 milyonla Hindistan izliyor. Üçüncü sırada ise 70,4 milyonla Japonya yer alıyor. Sıralamadaki diğer ülkeler, ABD 48,3 milyon, Almanya 22,1 milyon. Yine WAN'ın verilerine göre en çok satan 100 gazetenin yaklaşık yüzde 75'i Asya'da çıkıyor. Bunlardan ilk 10'un 7'sini ise Japon gazeteleri meydana getiriyor.
Tiraj kaybı 2016’dan bu yana da sürüyor. 2016-2023 yılları arasını kapsayan yıllar arasında ulusal gazetelerin tirajı yüzde 50 oranında düştü. 2013-2023 arasındaki 10 yılda ise ulusal gazetelerin tirajı yüzde 60 düştü.
Basılı medya okuma alışkanlıkları neye göre belirleniyor?
Avrupa: Avrupa’da özellikle Kuzey Avrupa ülkelerinde basılı gazete ve dergi okuma oranları nispeten yüksektir. Almanya, İsveç, Norveç gibi
ülkelerde insanlar hala basılı medya tüketimine önem vermektedir.
Asya: Japonya ve Güney Kore gibi ülkelerde basılı gazete okuma oranları oldukça yüksek. Ancak Çin gibi ülkelerde dijital medya daha yaygın.
Kuzey Amerika: ABD ve Kanada’da basılı medya okuma oranları düşüşte olsa da hala belirli bir kesim tarafından tercih edilmektedir.
2. Dijital medya okuma alışkanlıkları:
Genç nüfus: Gençler arasında dijital medya daha yaygın. Çoğu genç haberleri ve makaleleri online platformlardan takip ediyor.
Mobil uygulamalar: Mobil uygulamalar üzerinden gazete ve dergi okuma oranları artmakta. Özellikle haber uygulamaları ve e-dergi platformları popüler.
Abonelik modelleri: Online abonelik modelleri ile dijital dergilere ve gazetelere erişim sağlanıyor. Bu model, basılı medya aboneliklerinin yerini almış durumda.
3. Bölgesel farklılıklar:
Gelişmiş ülkeler: Gelişmiş ülkelerde dijital medya okuma oranları daha yüksek. İnternet erişimi ve teknoloji kullanım oranlarının yüksek olması bunda etkili.
Gelişmekte olan ülkeler: Gelişmekte olan ülkelerde ise hem basılı hem dijital medya tüketimi görülmekte. Ancak internet erişimi kısıtlı olan bölgelerde basılı medya hala önemli.
4. Gazete ve Dergi Türleri:
Genel haber: Günlük gazete okuma alışkanlığı hala yaygın. Çoğu insan güncel olayları takip etmek için gazetelere başvuruyor.
Özel ilgi alanları: Moda, teknoloji, spor gibi belirli ilgi alanlarına yönelik dergiler hala popüler.
Akademik ve bilimsel yayınlar: Özellikle akademik çevrelerde bilimsel dergilerin okunma oranları yüksek.
5. Kültürel faktörler:
Okuma kültürü: Kitap okuma alışkanlığı olan toplumlarda gazete ve dergi okuma oranları da genellikle yüksek.
Eğitim seviyesi: Eğitim seviyesi yüksek olan toplumlarda medya tüketimi daha bilinçli ve çeşitli.
