Fiyatlar neden düşmüyor? Ne yapılmalı?
Toplumda, ‘Zam teröristleri’ olduğu müddetçe, kimse fiyatlarda düşüş beklemesin. Denetim mekanizması hayata geçmediği sürece, kimse fiyatlarda düşüş beklemesin. Birkaç zabıta görevlisinin, göstermelik ve yapmacık denetimleri devam ettiği sürece, kimse fiyatlarda düşüş beklemesin. Fırsatçılık, keyfi zam ve stok yapan firma ile marketler ticaretten men edilmedikçe, sahipleri yargılanmadığı sürece, kimse fiyatlarda düşüş beklemesin!
* * * * * * * * * * * * * * * *
Pandemi belası bütün dünyanın sağlığı gibi, ekonomisini allak bulak etti. Ülkemiz ekonomisi de maalesef, hiç beklenmediği ölçüde olumsuz olarak etkilendi. Ve bunun etkisi her geçen gün aratarak devam ediyor. Zamlanmayan hiçbir şey kalmadı. Her şeyin fiyatı, yüzde 100’ün üzerinde arttı. Vatandaş ağır zamların altında adeta can çekişir hale geldi.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Hükümet, öncesi sesiz kaldığı bu duruma, şimdi daha çok ve daha ciddi bakmaya başladı. Toplumun aşırı zamlara karşı ezildiğini, geç de olsa fark etti. Ve kötü gidişatın iyileştirilmesi için adımlar atmaya başladı.
* * * * * * * * * * * * * * *
KDV indirimi ile ilgili önemli bir adım atıldı. Hafta başı, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirilen Kabine Toplantısı’nın ardından, açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, temel ihtiyaç maddelerinde KDV oranlarının yüzde 18’den yüzde 8’e indirme kararı alındığını bildirdi.
* * * * * * * * * * * * * *
KDV uygulamaları kapsamında, temel ihtiyaç ürünlerinden konuta, sertifikalı tohum ve fidandan tıbbi cihazlara kadar bir çok ürünün KDV oranında değişikliğe de, gidileceğini söyledi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. Küçümsenmeyecek önemli adımlar bunlar.
* * * * * * * * * * * * * *
Peki, KDV indirimi hangi ürünlerde geçerli olacak? Önce hep birlikte hatırlayalım; Deterjan, sabun, tuvalet kağıdı, peçete, bebek bezi gibi ürünlerin KDV’sinin, yüzde 18’den yüzde 8’e indirme kararı alındı. Ayrıca yeme içme hizmetlerinin tamamında KDV oranı yüzde 8 olarak belirleniyor.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Yeni yöntemle imalatçılar yatırımlarını bitirdikten sonra, KDV iadesi talep etmek yerine, KDV ödemeden aynı işlemleri yapabilecekler. Sağlık Bakanlığı mevzuatı kapsamındaki tıbbi cihazların KDV’si de, yüzde 18’den yüzde 8’e indirildi. Tarım sektöründe her türlü sertifikalı tohum, fide, fidan teslimlerinde KDV yüzde 1’e, süt toplama tankları gibi kimi ürünlerdeki KDV ise, yüzde 8’e indirildi. Oto galerilerinin araç alım satımından elde ettikleri kar ile yat, kotra, tekne ve gezinti gemilerinin satışında halen yüzde 1 olan KDV oranı ise, yüzde 18’e yükseltildi.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Doğrusu önemli kararlar. Ama raf ve tezgahlara yansıması lazım. Bunun içinde mutlak suretle denetim, denetim, denetim. Vatandaşın, temel ihtiyaç maddeleriyle beraber ateş pahası olan elektrik, doğalgaz ve akaryakıt fiyatlarının da düşmesini sabırsızlıkla beklediğini hatırlatmak lazım. Bu alanda da adımların mutlak suretle acilen atılması gerekiyor.
* * * * * * * * * * * * * * * * *
Marketler bildiğini okuyor. Hele ki, Mübarek Ramazan ayını tam manasıyla ‘fırsat’ olarak görüyorlar. Bu gözü dönmüşlere çok ağır cezalar gelmediği sürece, fiyatlarda iyileşmenin olacağına kesinlikle inanmıyorum. İnanmıyorum çünkü gözlerimle görüyorum. Başta kooperatifler olmak üzere, hiper ve süper marketlerde etiket fiyatları bırakın düşmeyi, gün gittikçe artarak değişiyor.
* * * * * * * * * * * * * * * * *
Hükümet adım atıyor, kararlar alıyor. Resmi Gazete’de yayımlanarak hayata geçiriliyor, ancak uygulayan yok! Çünkü bu fırsatçı, gözü dönmüş zam teröristleri, hiçbir ciddi ve kapsamlı denetime tabi tutulmuyor. Bildiklerini okuyorlar, kafalarına göre etiket düzenliyorlar. 3-5 zabıta memurunun göstermelik denetimi hiçbir şeyi değiştirmiyor maalesef.
* * * * * * * * * * * * * * * * * *
Peki ne yapılmalı? Ciddi ve kapsamlı denetim yapılmalı. Gerekirse kolluk kuvvetlerinin katılımı sağlanmalı. Hiçbirine ayrıcalık ve torpil uygulanmamalı. Vatandaşı kazıklayan, devletin kararını uygulamayan her kim olursa, ticaretten men edilip adalet önünde yargılanmalı. Cezalar 5 ile 10 bin değil, milyonları bulmalı. Caydırıcı sert kararlar alınmadığı, kapsamlı bir denetim mekanizması devreye girmediği müddetçe, fiyatlarda düşüşün olacağı mümkün değil.
* * * * * * * * * * * * * * * * *
Başta kooperatif olmak üzere, hiper ve süper marketlere yönelik amansız ve kararlı bir denetim gerçekleşmeli. KDV indirimine rağmen fiyatları düzeltmeyenler, gözünün yaşına bakılmaksızın ticaretten men edilmeli, marketinin kapısına mühür vurulmalı. Şahısların adalet önünde yargılanarak, ağır cezalara çarptırılmaları mutlak suretle sağlanmalı. Sert ve ağır kararlar hayata geçirilmediği müddetçe, fiyatların düşmesi mümkün olmayacaktır.
Yeni Journal’da yayımlanan köşe yazıları, yazarların kendi görüşlerini yansıtmaktadır. Yazıların tüm hukuki sorumluluğu yazarlara aittir.