Benzin ve motorine gelen zamlar tartışılmaya devam ederken bu kez bir başka sorun ortaya çıktı. Hem de akaryakıt istasyonlarını kapatma noktasına götürecek büyük sorun. Bu arada kapatma mevzusunu ben söylemiyorum. Konuştuğum akaryakıt istasyonu işletmecileri ve onları temsil eden sendika yöneticileri ifade ediyor.
Peki nedir kapatmaya götürecek kadar büyük olan bu sorun? Hemen söyleyeyim; bankaların benzin istasyonları için verdiği kart kararı…Bu karar, akaryakıt istasyon işletmecilerini isyan eder noktaya getirmiş durumda.
Türkiye’de ilk kez litre fiyatı 40 TL’yi bulan benzin ve motorine gelen zamlar tartışılmaya, vatandaşları da etkilemeye devam ederken, bu kez hem akaryakıt istasyon işletmecilerini hem de vatandaşı önemli ölçüde olumsuz etkileyecek bir başka sorun ortaya çıktı.
Bankaların uyguladığı yüksek kredi kartı komisyon oranları, akaryakıt sektörünü de vurdu. Komisyon oranlarında indirim bekleyen istasyon işletmecileri, bankaların artırımı ile neye uğradıklarını şaşırdı.
Bankalar akaryakıt komisyon oranını yüzde 3'e çıkardı. Bin TL'lik akaryakıtta banka komisyonu 30 TL oldu. Geçtiğimiz haftalarda yüzde 2.5 seviyesinde olan kredi kartı komisyonu yüzde 3 seviyesine çıktı. Böylece kredi kartı ile akaryakıt alımında her 1.000 TL'nin 30 TL'sini bankalar komisyon olarak alacak.
Burada vatandaşlar da şu açıdan etkilenecek; akaryakıt istasyonları ya kart komisyonlarının bir kısmını vatandaşa yükleyecek, ya da yakıtı nakit fiyatla satacak. Eğer kart komisyon oranı düşmez ise, akaryakıt istasyon sahipleri bu iki yoldan birini mutlaka uygulayacak. Bu da vatandaşın mağduriyetini artıracaktır.
Bankaların, komisyon oranlarını artırmasını akaryakıt istasyon işletmecilerine sordum. ‘Bir dokun, bin ah işit’ misali. Çok dertliler. Son alınan kararla adeta yıkılmış durumdalar.
Görüştüğüm akaryakıt istasyon işletmecileri, özetle şunları söylüyor;
''Ya kar marjlarımız artırılacak, ya bankalar POS oranlarını düzeltecek ya da istasyonumuz kapanacak. Başka yol kalmadı. Bir başka yol da komisyon oranın bir bölümünü vatandaştan tahsil edeceğiz veya nakit fiyatta yakıt satışı gerçekleştireceğiz. Bankalar, emeksiz büyük ortağımız oldular. Bu kabul edilir değil. Toplam kar marjı brüt yüzde 8,6 bayiye kalan brüt yüzde 4,3. Ertesi gün banka POS komisyon oranı: yüzde 3 bayiye kalan yüzde 1,3 bu yüzde 1,3 ile tüm işletme giderlerimizi karşılamamız bekleniyor. Buna dayanacak gücümüz yok. Bu hafta grev kararı alabiliriz.''
Banka komisyonları vatandaşın bütçesini de etkiliyor. Akaryakıt bayileri de kredi kartı komisyonunu karşılayamayacak halde. Son günlerde bankaların uyguladığı yüksek komisyon oranları nedeniyle bazı esnaf vatandaştan nakit ödeme ya da IBAN'a para gönderme talep ettiklerini biliyoruz. Bu sitem, akaryakıt sektöründe de yaşanmaya başladı.
Bu duruma acilen bir çözüm bulunması gerekiyor. Bankaların zulmüne yetkili makamların sessiz kalmaması lazım. Bu duruma müdahale edilmez, edilemez ise vatandaş da önemli ölçüde bu durumdan olumsuz olarak etkilenecektir.
Vatandaşın yükünü hafifletmek yerine, daha da ağırlaştıracak sistem, uygulama ve kararlardan kesinlikle uzak kalınmalı. Buna neden olacak kurumlara da hükümet eliyle müdahale edilmeli.
